İstanbul Galeri-X’te düzenlenen ,Küratörlüğünü Gülsün Erbil ve Şinasi Güneş’in üstlendikleri “Takıntı” (Obsession) Uluslararası Audio - Video Art Festivali, nihai olarak büyük hedeflerin bir parçası halinde kendini konumlandıran, önemli bir boşluğu doldurmayı amaçlayan bir etkinlik olarak karşımızda durmaktadır. Daha önce New York’ta iki kez, İstanbul’da bir kez olmak üzere audio-video art festivali gerçekleştiren Galerix, bu yıl festivalin dördüncüsünü gerçekleştirmekle bu bağlamda tutarlı bir sürekliliği oluşturmaktadır.

Festivale, bu yıl Türkiye, İsveç, İngiltere, Amerika, Avusturya, Almanya, İtalya, Çin, Hollanda, Fransa, Slovenya, Japonya, Yunanistan, İsviçre, Makedonya, İspanya, Malta’dan toplam 89 sanatçı 2 ila 10 dakika arasında değişen video çalışmaları ile katılmaktadır.
Dünya’da Audio-video art sanatının başlangıcı,1965 yılında Sony Firması`nın ilk taşınabilir bir video kamerayı üretmesi, yine aynı yıl Kore`li sanatçı Nam June Paik`in bu kamerayı satın alarak çalışmalar yapması olarak gösterilir. Ama bu tarihten önce yapılmış çalışmalarda mevcuttur. 1970’lerde yaygınlaşan Audio-video art çalışmaları: kavramsal sanat çalışmaları, anında kayıtlardan oluşan çalışmalar, feminist-performans, video heykeli, video düzenlemeleri… gibi oldukça geniş bir üretim yaygınlığı göstermiştir. 1990’lar da internetin yaygınlaşmasına paralel olarak, yeni medya, intermedya olarak kavramsallaştırılmaya başlanan bu sanat biçimi gittikçe artan bir hızda yayılarak gelişimine devam etmektedir.

1980’li yıllarda video ile tanışan Türkiye 1990’lı yıllarda bunu bir kişisel üretim aracı olarak algılayabilmiş, bu üretimlerde belgesel film ve kısa film çevresinde gerçekleşmiştir. Plastik sanatlar çevresinin videoyu bir sanatsal üretim aracı olarak algılaması 5-6 yıl gibi kısa denilecek bir zaman içinde olmuştur. Genellikle alternatif sanat yapma biçimlerine ilgi duyan bu çevrenin yaptığı çalışmalar, diğer üretimlerle ( enstelasyon, düzenleme vb.. ) paralel olarak gerçekleştirilmiştir. Bu merkezde daimi çalışma yapan kişi sayısı oldukça azdır.
Festival bir tarafıyla Türkiye’de ki bu boşluğu/ihtiyacı doldurma konusunda üzerine düşeni yapmayı arzulamaktadır. Gönderilen çalışmalar festival mekanında korunarak bir arşiv, dolayısıyla bir bellek oluşturulmak istenmektedir. Gelecek etkinlikler için bir zemin oluşturmayı düşünen festival böylece bu sanat yapma biçimine olan ilgiyi ve üretimi artırma peşindedir. Festival uluslararası boyutuyla dünyada audio-video art çalışması yapan sanatçıların iletişim ve etkileşiminin gerçekleştirileceği bir sanatsal zemin olmanın da peşindedir.

Bilgimiz bilmek için kullandığımız araçlar ile şekillenir. Resim ve diğer konvansiyonel araçlar bilgimizi oluşturmamız için farklı yollar, gerçekliği algılamamız için değişik kavrama biçimleri sunar. Sinema ve video, kimya ve fizik alanındaki gelişmelere paralel olarak gelişmiş teknolojik olgulardır. Bilimsel kavrayışlar ikliminde ortaya çıkan bu araçlar, oluşma koşullarını öteleyen bir görme biçimini bize sunar. Yakın çekim, ağır çekim, montaj...vb , olguları kavrayışımızı kökten değiştirmiştir. Video kamera sinemadan, üretimin kişiselleştirilmesi ve bakışın özneleştirilmesine verdiği olanak ile ayrılır. Audio-video art faklı bir görsel, visüel bağlantıdır. Bu görsel etkinlik, görsel temas alanımızı başka bir boyuta taşır ve bu yeni türden deneyim yetkinliğimizi arttırır. Gerçeklik dediğimiz şey ancak çevresinde dolandığınızda size görünür. Bu elbet soğuk bir ilişkiyle ulaşılan sonuç değildir. Bu yeni bir visüel heyecan , coşkudur.
Video kamera bize öznelliğimizi kurabilmemiz için görüş sunar. Burada seyretme eylemi pasifliğinden sıyrılarak görmeye dönüşür. Video kamera bu yüzden her zaman belgeselciliğe uygun bir araç olmuştur. Ama burada tanıklıktan öte durumlar söz konusu olacaktır. Sadece bir yüzeysel görme değil, derinliğine görme ve ardından kavrayış söz konusudur. Her ne kadar görme ve düşünme felsefi çevrelerde farklı şeyler gibi tasniflenmiş olsalar da, bunlar aslında sürekli birbirinin içinde ve birbirini destekleyen bireşimlerdir.
Şimdi “Takıntı” uluslararası audio – video art festivali bize yeni bir çağrı yapmaktadır. Bu çağrı çevremizi ve kendimizi görmemiz, gerçekleştirmemiz için bir çağrıdır. Yapmamız gereken kameralarımızı açıp, gözlerimizi hazırlayıp, dışarı çıkmaktır.
Fatih Balcı
Açılış: 2 Haziran Perşembe,17:00

FESTİVALE KATILAN SANATÇILAR
A.B.D: Dan Boord, Greg Durbin, Luis Valdovino, Lynda Jarman, Mollyne Karnofsky, Luke Lamborn, Ann Marie Lanesey, Dion Laurent, Joe Merrel
ALMANYA: Ronnie Yarisal, Katja Kublitz, Siegfried Grundmann-Neubert, Robert Seidel, Sylvia Winkler, Stephan Koperl, Wilfried Agricola de Cologne, Myriam Thyes, Nadja Schrade
AVUSTURYA: Brigitta Bodenauer, Barbara Doser
ÇİN: Deng Da Fei, Liu Chuan, Ping, Zeng Liu Jun
FRANSA: Christiane Chaponniere, Jean-Gabriel Periot, M.Nomized, Dion Laurent, Marie-Josiane Agossou
HOLLANDA: Sebastiaan Schlicher, Jerome Symons, Sido Lanters
İNGİLTERE: Herve Constant, Tintin Cooper, Barrie J. Davies, Mark Dennett, Monica Dutta, Predjac Pajdic, Rachel Wilberforce, Stuard Pound, Michele Furier, Niki Sehmi, Lina Walker, Michael Szpakowski
İSPANYA: Iraida Lombardia, Lucas M.Figueroa
İTALYA: Werther Germanderi, Alberto Gallingani, Walentina Brandolini, Massimo Lovisco, Alberto Magrin, Jessica Iapino, Chiara Passa, Angelo Pretolani, A.Sassu, M.Perseghin, M.Albertin, T.Schimizu
İSVEÇ: Tina Eskilsson
İSVİÇRE: Bruno Tremblay
JAPONYA: Sachiko Hayashi
MAKEDONYA: Slobodanka Stevöeska, Denis Saraginovski
MALTA: Norbert Francis Attard
SLOVENYA: Tomi Valant
TÜRKİYE: Gülçin Aksoy, Barış Akzambaklar, Nancy Atakan, Volkan Aslan, Rahşan Duman, Mustafa Özbakır, Ali Ekber Kumtepe, İbrahim Tokaslan, Murat Çelik, Fatih Balcı, Gülsün Erbil, Gözde İlkin, Şinasi Güneş, Taner Karavit, Caner Karavit, Recep Batuk, Ali Nur Atasel, Hüsnü Obakan, Ethem Özgüven, Utku Ömeroğlu, Renk Martin, Vicdan Nalbur Taşdemir, Alp Uçar, Şehnaz Yalçın Wells
YUNANİSTAN: Mimilaki Theadora