Fototrek Fotoğraf Merkezi’nin İstiklal Caddesi Mısır Apartmanı’ndaki fotoğraf galerisinin şubat ayı konuğu Mayaların İzinde Meksika isimli çalışması ile Cem Canbay.

2009 ve 2011 yıllarında Maya’ların en önemli yerleşim yerlerinin başında gelen Meksika’nın güneydoğusundaki dört eyalete (Yucatan – Quintana Roo – Chiapas – Campeche) gerçekleştirdiği seyahatlerinde Maya kültürünün izlerini arayan Cem Canbay’ın çalışmasında günümüz Mayalarının hayatlarında geçmişin izlerini görmek mümkün...

Sergi, 04 Şubat 2011 Cumartesi günü saat 19:00’da 360 İstanbul sponsorluğundaki kokteyl kokteyl ile açılacak.

Mayaların İzinde Meksika

Avrupa Ortaçağı yaşarken, Orta Amerika'da MS 300' lerde gelişmiş yazı sistemleri kullanan (hiyeroglif), astroloji çalışmaları yapıp takvimler oluşturan, matematikle ilgilenen ve içinde yaşadıkları tropik iklimde ormanların ortasına kendi dönemleri için gelişmiş mimari eserler olarak nitelenebilecek devasa taş tapınaklar ve görkemli piramitler inşa eden bir uygarlık yükseliyordu.

Binlerce yıl boyunca Meksika'nın güneydoğusundan Honduras, El Salvador, Belize ve Guatemala'ya kadar uzanan bir bölgede hüküm süren Mayalar, top oyunu, kurban törenleri, halüsinojen bitki kullanımları ve çoğunlukla hayvan figürlerinin yer aldığı maske kültürleriyle de dikkati çeken bir uygarlıktı.

Peki, ne oldu da, Mayalar bu görkemli tapınakları ve piramitleri birdenbire terkedip gittiler ? Bilim adamları çok çeşitli araştırmalar ve teorilerle bu konuya açıklık getirmiş olsalar da Maya efsanesinin bugün bile hala gizemli kalmış yanları bulunmaktadır.

2009 ve 2011 yıllarında Maya'ların en önemli yerleşim yerlerinin başında gösterilen Meksika'nın güneydoğusundaki dört eyalete (Yucatan, Quintana Roo, Chiapas ve Campeche ) yaptığım toplamda 50 günlük 2 seyahatte, bugünkü Mayalar'ın hayatlarını, içinde yer aldıkları melez Meksika toplumundaki konumlarını ve yaşam biçimlerini görüntülemekti amacım. Geçmişte bunca görkemli yapıtlara imza atan ve dönemleri için gelişmiş, örgütlü bir toplum yaşamı süren Mayalar'ın izini sürerken, bugünkü yaşamlarına yakından tanıklık ettiğim anlarda zaman zaman hüzünlenmedim desem, yalan olur.

Yaşamı anlamlı kılmak için hayalgücünü ve bilinçaltını da kullanan ve ileri bir bilimsel toplumsal düzeye ulaşan Mayalar, aşırı nüfus, ihtiraslı krallar ve yöneticilerin yol açtığı kabile- klan savaşları, yağmur ormanlarındaki ani değişimlerin neden olduğu susuzluk gibi sebeplerden dolayı umutsuzluğa düşmüşlerdi.

Ayrıca, kural koyucuların yürüttüğü hiyerarşik yapının yerini tekrar köy kültürüne bırakmasının yol açtığı dağınık kabile yaşamlarını sürdürürken, 16. yüzyıldan itibaren İspanyol sömürgecilerin istilasına boyun eğmişler ve şiddetli bir hıristiyanlaştırma evresinden geçmişlerdi. Herşeye rağmen kendi dillerini bugünlere kadar sağlam bir şekilde korumayı başaran Maya halkı, gelecek için umutsuz değil. Kendi takvimlerinde belirtilen 2012 Aralık ayında, evrenin doğal afetlerle ciddi bir biçimde sarsılacağını, ama dünyadaki diğer toplumlar için olduğu kadar kendileri için de yeni bir dönemin başlayacağını dile getiriyorlar.

Ancak, günümüz dünyasındaki toplumların yaşamlarını ve içlerinde bulundukları çıkmazları düşündüğümüzde, geleceğe umutlu bakmak gerçekten de çok kolay görünmüyor. En azından, tarihe şöyle bir göz gezdirdiğimizde, insanlığı bekleyen tehlikeler açıkça kendini gösteriyor. Fazla nüfus, hızlı ve aşırı tüketim, doğal kaynakların adaletsiz ve müsrif kullanımı; bunların sonucunda da savaşlar ve afetler şeklinde gerçekleşen zincirleme reaksiyonlar.

Maya'ların tarihine şöyle bir göz atmak bile geleceğe yönelik bir ipucu vermiyor mu aslında bizlere ?

Sergi, Fototrek Fotoğraf Merkezi’nde 02 Mart 2012’ye kadar izlenebilir.