İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi, 26 Mayıs’ta açılacak olan Murat Germen’in “Yol” başlıklı sergisiyle, izleyiciyi “yol”un yaşamın pek çok alanında kullanılan farklı anlamları üzerinde düşünmeye ve keşfetmeye çağırıyor.

Küratörlüğünü Engin Özendes’in üstlendiği ve 19 Eylül’e dek sürecek olan sergide 46 fotoğraf ve Murat Germen’in Elif Ayiter ile birlikte ürettiği 14 metrelik “Şark Ekspresi” adlı bir çalışma yer alıyor.

Murat Germen, fotoğrafı ifade ve araştırma aracı olarak kullanıp, insanların görmediği veya umursamadığı olağan şeyleri gündeme getirmeye ve önyargılarını değiştirebilme fırsatı olarak değerlendirmeye çalışıyor.

Germen, yolun hava, kara, deniz yolları gibi fiziki tezahürlerinin ötesinde, mecazi anlamının da bu sergide belirleyici bir boyutu olduğunu, yaşamanın farklı yolları olduğu gibi, hiç bir fotoğrafın birbirine benzemediğini vurguluyor. Fotoğraflardaki farklılığın, insanların hayatın çeşitli dönemlerinde karşılarına çıkan ayrımlarda izledikleri “yol”lardaki farklılıklara işaret ettiğini belirtiyor:“Yaşamanın farklı yolları vardır, işler yoluna konur, insanları işten çıkarırken ya da geçiş izni verdiğinizde onlara yol verirsiniz, paranız olmadığı zaman yolsuz kalırsınız, birini ikna etmeye çalışırken yol yapar, ikna ettikten sonra da yola getirmiş olursunuz... Bunlarla bitmez; istediklerinizi gerçekleştirebilmek üzere kendinize yol çizersiniz, bir şeye öncülük etmek için yol açarsınız, özlediğiniz birinin yolunu gözlersiniz, gitmesini istemediğiniz birini yoldan çevirirsiniz, anlaşamadığınız biriyle yolları ayırırsınız, birine yardımcı olmak için yol gösterirsiniz... Onun da ötesinde; normalin dışında yaşamaya başladığınızda insanlar yoldan çıktığınızı düşünürler, ilerlemek için yol almak gerekir, benzer kaygıları olanlarla yoldaşsınızdır, bir şeyi yapmayı kafaya koyduğunuzda bir yolunu bulursunuz veya o yola baş koyarsınız, pek çok farklı şeyi aynı anda yapıyorsanız sizde her yol vardır, bir soruna çare bulmak için çıkar yol ararsınız, çare yoksa o durum bir çıkmaz yola dönüşür, sorun yok ise işler yolundadır… İşte fotoğraflardaki bu farklılık, insanların, hayatın çeşitli dönemlerinde karşılarına çıkan ayrımlarda izledikleri “yol”lardaki farklılıklara işaret ediyor.”

Sergi alanına serpiştirilmiş “Yol seçimdir, Yol tavırdır, Yol beklentidir, Yol çeşitliliktir, Yol başlangıçtır, Yol çaredir, Yol öğrenmektir, Yol şaşırtır, Yol öncüdür, Yol kaçıştır, Yol tekinsizdir, Yol oyundur, Yol rastlantıdır, Yol davadır, Yol tecrübedir, Yol eserdir, Yol yöndür, Yol ikirciktir, Yol ıssızdır, Yol tekrardır, Yol süreçtir, Yol ümittir, Yol esrarengizdir” gibi yazılar aracılığıyla izleyiciyi, belki her an yaşadığı yola çıkma eylemine başka bir açıdan bakmaya çağırıyor.

Sergide yer alan bazen on metreye varan boyutlarıyla panoramik görüntüler ile birçok farklı coğrafyada çekilen onlarca fotoğraf; çeşitli çağrışımlardan oluşan büyük ebatlı çizgisel metin parçacıklarına eklemlenerek, izleyiciyi “yolda” hissettirmeyi ve hedefe varmadan önce onların süreçten keyif almalarını sağlamayı amaçlıyor.

Akademisyen olduğu için sıklıkla yurtdışına çıkan ve çeşitli coğrafyalara, kültürlere, ülkelere seyahat eden Murat Germen “yol”da olmayı seviyor. “Yol”u iki taraf arasındaki “araf” olarak nitelendiren sanatçı, “devamlı bir yolda olma hali” ve “aydınlanma” düşlüyor: “Beni özgürleştirdiği, sevdiğiniz bir işi yapıyor olsanız bile günlük hayatın rutininden kopardığı, önyargılarınızı kıracak bilgilere ulaştırdığı için. Son üründen çok, son ürün ortaya çıkana dek içinden geçilen sürece önem veren birisiyim. Benim için varılacak yer kadar, varışa uzanan yol da önemli. Yolda yaşanılanlar, edinilen tecrübeler varılan noktadaki hayatınızı şekillendirir; dolayısı ile yolu ciddiye almak, yolda sabırlı olmak, yolu sadece bir geçici bir mecra olarak görmemek gerekir. Yolda olmak beni sıkıntıdan, cendereden, sınıflandırmadan kurtarır; bağımsız hissetmenin en etkin, heyecan verici, keyifli, devingen yoludur yolda olmak… Yol bize bulmayı öğretir ya da bulduğumuzu sandığımızdan kurtulabilmeyi. Yola çıkmadıkça bulma, kurtulma şansımız daha az olur; hayatı değiştirebilecek rastlantılar ancak yoldayken karşımıza çıkar. Yoldayken bulduklarımızla yola çıkmadan önce yapılan planlar değişebilir, bu yüzden de yol aslında yürürken oluşur. Kısacası, yolunu gözlediğiniz çıkar yolu keşfetmenin yollarından biri yola çıkmaktır...”