İstanbul Kültür Sanat Vakfı, 38. İstanbul Film Festivali’ni 5-16 Nisan tarihlerinde sanatseverlerle buluşturacak.

Şerif Gören, Türkiye sinemasının “özgün” yönetmenlerinden biri… Sinema dilini, mevcut ve kendini sıkça tekrar eden kalıplara başvurmaksızın, başka bir deyişle gişenin garantisine sığınmadan oluşturan nadir bir sinemacı… Yılmaz Güney’in senaryosundan çektiği Yol (1981) filmiyle, Cannes Film Festivali’nin Altın Palmiye’sine layık görülen Gören, filmografisiyle gündelik yaşamın kırılma noktalarına eğildi ve sinema dilini ezilenlerin söylemiyle oluşturdu ancak bunları politikanın popülerleşen tarafına değil, yaşamın “sıradan” ve görüntünün “güçlü” yanına sığınarak gerçekleştirdi. Çoğu filminde, toplulukların hafızasında yer edinen durumları, kesintileri, kimlikleri ya da halleri, hikâyelerinin salt edebi yönüne yaslanmadan, anlatıyı sinemanın araçlarıyla yeniden kurmayı hedefleyerek üslubunu oluşturdu. Bu nedenle bugün, Şerif Gören dediğimizde aslında sinemasal bir üsluba, dolayısıyla kendi adıyla anılan bir yorum gücüne işaret ediyoruz.

12. Antalya Film Festivali’nde En İyi Film Ödülü’nü alan 1974 tarihli Endişe ile yönetmenlik kariyerine başlayan Şerif Gören, bu filmle aynı festivalde En İyi Yönetmen Ödülü’nü aldı; ayrıca filmin senaryo yazarı ve uzun yıllar birlikte çalıştığı Yılmaz Güney de En İyi Senaryo Yazarı Ödülü’nü kucakladı. Güney ile 1966’da başlayan işbirliği, henüz kariyerinin başında olan yönetmenin hayatında bir dönüm noktası olarak görülebilir. 1976’da Deprem, 1979’da Almanya Acı Vatan, 1982’de Tomruk, 1986’da Sen Türkülerini Söyle, 1985’te Kurbağalar ve Yılanların Öcü gibi öne çıkan filmleri arasında 1987’de gösterime giren On Kadın da bulunuyor.

Başta 10 kısa filmden oluşması planlanan On Kadın, toplumun farklı kesimlerinden ve sınıflarından kadınları Türkan Şoray’ın canlandırdığı dokuz kısa filmi içeriyor. Özellikle 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonraki tekinsiz atmosferde, cesaretle güçlenen kadın hareketinin, hararetle tartışılmaya başlanan toplumsal cinsiyet ekonomisinin bir yansıması olarak değerlendirilebilecek filmler, Türkiye sinemasında yerini buldu. On Kadın, titiz ve hesaplı dramaturjisiyle Gören’in filmografisinde farklı bir yere sahip. Filmde, hiçbir dolaylı anlatımı içermeyen dokuz farklı kadının, dokuz farklı durumu neredeyse aynı sonuca bağlanıyor: toplum nezdinde her halükârda suçlu, erkin gözünde tanımlanan kadınlığın tüm olumsuz anlamlarını içeren portreler… Dramatik anlatıları şiddete maruz kalan kadın bedeni üzerine odaklanan bu dokuz hikâye, Gelin, Gazeteci, Çingene, Deniz, Ana-Kız, Hayat Kadını, İkramiye, Feminist, Köylü başlıklarını taşıyor. Türkan Şoray’ın çok başarılı performansıyla temsil edilen dokuz kadın, toplumsal alandaki mevcut durumu, karakterleri tipleştirmekten olabildiğince kaçınmaya çalışan yönetmenin gözünden ortaya koyuyor; izleyiciyi bir taraf kılmaktan kaçınarak, daha doğrusu tarafgirliği içeren herhangi bir söylemden uzak tutmaya çalışarak, durumun ne kadar adil olup olmadığını düşünmeye alan açıyor. Onuncu kadının öyküsü ise, filmi seyredenin öyküsü…

Yönetmen: Şerif Gören
Senarist: Hüseyin Kuzu
Görüntü Yönetmeni: Erdal Kahraman
Kurgucu: Mustafa Kul
Özgün Müzik: Atilla Van
Oyuncular: Türkan Şoray, Erdal Özyağcılar, Songül Ülkü, Bilal İnci, Hale Akınlı, Asuman Arsan, Gülsen Tuncer, Yavuzer Çetinkaya
Yapımcı: Kadir Turgut, Ferit Turgut
Yapım Şirketi: Uzman Film
Dünya Hakları: Uzman Film / Türkiye / 1987 / DCP / Renkli / 98’ / Türkçe; İngilizce altyazılı
İngilizce Adı: Ten Women
Orjinal Adı: On Kadın
Bölüm: Dünden Bugüne Türk Klasikleri