1789'da New Jersey'de doğdu. Ailesi doğumundan kısa bir süre sonra Cooperstown, New York'a taşındı ve babası William Cooper zamanla burada bir topluluk kurdu. On üç yaşında Yale Üniversitesi'nde öğrenim görmeye başladı, üçüncü yılında yaptığı bir şaka nedeniyle okuldan atıldı ve önce bir ticaret gemisinin mürettebatına, ardından donanmaya katıldı. Eşi Susan'a kitap okuduğu sırada bir kurgu eser yazmaya karar verdi ve ilk romanı Precaution'ı (Önlem) yazdı. Pek adı anılmayan bu ilk romanı, yazarın ilerleyen yıllarda ilk Amerikan romancı olarak anılmasını sağlayan, çok satan The Spy (Casus) izledi. Romanlarına, Avrupa seyahatleri ve denizcilikle geçirdiği yıllardaki gözlemlerini serpiştirdi. Kızılderililer, sömürgecilik, tarih, denizcilik, Avrupa ve Amerika kültürleri eserlerinde benimsediği tipik temalardandır. Kızılderililer ve kahramanlık temalarının etrafında şekillenen Son Mohikan romanıyla dünyada tanındı.