SALI TOPLANTILARI:
Günlük Yaşamın Psikanalizi /
Bilinçdışı ve Kültür, Ruhsallığın Oluşumunda Kültürün İşlevi
Konuşmacılar: Ekrem Işın, Bilgin Saydam, Tevfika İkiz, Talat Parman
Psikanaliz her bireyin “biricik” olduğunu kabullenerek onun öznel tarihini sorgular. O nedenle genellemeler ve standartlaştırmalar psikanalize hep yabancı olmuştur. Ancak psikanaliz, bireysel tarihe kültürden taşınanların olduğunun da farkındadır.
Kültür, bilim, inanç, sanat, ahlak, gelenek ve bir topluluk içinde yaşayan insanın edindiği tüm yetenek ve göreneklerin bütünü olarak tanımlanabileceği gibi, uygarlığın gelişimi olarak da tanımlanabilir. Psikanaliz daha çok bu ikinci tanıma uygun olarak, kültürü dürtüleri yüceltme kapasitesinin gelişimi olarak değerlendirmiştir. Sigmund Freud’un “Uygarlığın Rahatsızlığı” ve “Totem ve Tabu” yapıtları bu konuda psikanalitik yaklaşımın temellerini oluşturur. Psikanaliz toplumsal yapının kuruluşunu açıklayan mitlerle, bireyin tarihini oluşturan kökensel mitleri birlikte sorgular. Bu nedenle bireyin tarihini anlamak için, toplumsal yapının ürünü olan kültürün tarihini de anlamak gerekir. İstanbul Psikanaliz Derneği ile ortaklaşa düzenlenen “Günlük Yaşamın Psikanalizi” toplantılarının dördüncüsünde, ruhsallığın oluşumu ve kültür ilişkisi bu sorudan yola çıkılarak tartışılacaktır.