İstanbul Fransız Kültür Merkezi, İstanbul Kukla Festivali ile işbirliğini bu yıl da sürdürüyor. Bu yıl 20.si düzenlenecek olan Festival farklı ülkelerin katılımı ile, çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de zengin bir gösteri programı sunuyor. Festival programında Fransa’dan ise Fransız-Türk sanatçı Ruşen Yıldız’ın tasarladığı « Eşek olmak gerek » adlı gölge oyunu yer alıyor.

13. yüzyılda Anadolu’da yaşadığı düşünülen Nasreddin Hoca, sözlü geleneğin efsanevi bir kahramanıdır. Ona, Kuzey Afrika’dan Çin’e, Mısır’dan Suriye ve Sicilya’ya değişik coğrafyalarda farklı isimlerle rastlanır.

Yarı deli, yarı bilge bu kişilik için denir ki, « fazla zekadan aptala dönmüştür veya o kadar aptaldır ki sonunda akıllı şeyler de söyler ». Bazen bir aptal, bazen aydınlanmış bir kişi ama her zaman incelikli Nasreddin Hoca, görünüşteki bir saflıkla veya ağzından çıkan tek bir kelimeyle her zaman güldürmeyi başarır. Çocuksu bir anlatımla derin düşünce arasında yer alan Nasreddin Hoca’nın hikayeleri, inanç, hayatın anlamı, kader, iş, ticaret, aşk, zenginlik veya ölüm üzerine düşünmeye teşvik eder. Bu gösterinin gölge tasvirleri ve dekorları Osmanlı, İran ve Hint minyatürlerinden etkilenmiştir. Gösterinin ruhu ise, UNESCO tarafından Dünya Kültürel Mirası listesine dahil edilen geleneksel Türk gölge oyunu Karagöz’den ilham alıyor.

Türk-Fransız asıllı gölge oynatıcısı Ruşen Yıldız, Fransa, Avrupa ve Türkiye’de, Karagöz ve gölge tiyatrosu oyunları yazmakta ve atölyeler düzenlemektedir. « Modernitenin gelenek olduğu » şiarını benimseyen sanatçı, oyunlarını Fransızca yazmaktadır ; gölge tasvirleri ve dekoru yaratırken ise kendi hayal gücünü katarak geleneksel modellerden yararlanmaktadır. Yıldız, eski zaman gölge oynatıcıları gibi, epik, enerjik ve birbirine tezat seslere sahip birbirinden farklı birçok kadın ve erkek karakteri canlandırmaktadır. İster bir ambiyans ister nefes alma zamanları yaratmak için olsun müzik, gösterilerinin önemli bir parçasıdır. Sanatçının kullandığı anakronizmler, icat ettiği sözcükler veya tutarsızlıklar ise günlük konuları birer evrensel soruya dönüştürmektedir.