Osmanlı Resmi

Osmanlı Resmi: Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne Batı Sanatının Yansımaları

Wendy M. K. Shaw’ın Osmanlı Resmi: Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti’ne Batı Sanatının Yansımaları adlı kitabı, Bozlu Sanat Yayınları’ndan çıktı. 2011’de Londra’da yayımlanan Ottoman Painting: Reflections of Western Art from the Ottoman Empire to the Turkish Republic adlı kitabının gözden geçirilmiş baskısı olan kitaptaki görsellerin tamamı ilgili koleksiyonlardan izin alınarak renkli olarak basıldı. Editörlüğünü Ömer Faruk Şerifoğlu’nun üstlendiği kitabın İngilizce’den Türkçe’ye çevirisini Zeynep Şen yaptı.

Osmanlı’dan erken Cumhuriyet yıllarına kadar, Batılı anlamda Türk resim sanatının oluşum ve gelişiminin izlerini süren Wendy M. K. Shaw süreci “Osmanlı İmparatorluğu’nda sanat pratiği modernliğin bir yansımasını Batının geliştirdiği orijinal bir form olarak değil de verilen evrensel bir söz olarak yansıtıyordu. Osmanlı sanatçıları sanatsal açıdan avangard değildiler ama kelimenin Türk ideolojisine Saint Simon aracılığıyla değil de positivizm teorilerini Saint Simon’un erken dönem yazılarının etki alanında geliştiren Auguste Comte aracılığıyla giren özgün politik söylem ve ideoloji, Türk modernizminde reformu etkileyen ilham kaynağı oldu. Bu yüzden Osmanlı sanatçılarının emelinin, sanat tartışmasını inovasyonla değil de toplumun tartışmalarını sanatsal stilleri kullanarak değiştirmek olması şaşırtıcı değildi.” cümlesi ile özetliyor.

Osman Hamdi Bey, Şeker Ahmet Paşa, Halife Abdülmecid Efendi, Halil Paşa, Hoca Ali Rıza, Ömer Adil, Avni Lifij, Mehmet Ruhi, Nazmi Ziya, Mihri Hanım, Müfide Kadri ve Hale Asaf gibi Türk resim sanatının önde gelen isimlerinin sanat serüvenleri ve eserlerine dair özgün yorum ve değerlendirmelerde bulunan Shaw, Osmanlı döneminde Batı modelinde başlayan Türk resim sanatının kendi dilini bulmasını temel mesele olarak ele aldığı kitabını şu cümle ile bitiriyor: “Bu kitap, Batı modelinde sanatın Osmanlı İmparatorluğu’na tercümesinin kesin ve tartışılmaz bir tanımını sunmak değil de bu sanatın sözlük imalarıyla tüm zenginliğini göz önüne alarak nasıl tartışılabileceğine dair bir öneri getirmek, gelecekte sanatçıların sanatlarını geliştirmeye devam etmeleri ve izleyicilerle hem yerel hem de küresel ilişkiler kurmalarına dair bir başlangıç teşkil edebilmek, amacıyla yazılmıştır.”